Pamuk Nedir? Pamuk Tohumu verimliliği?

Pamuk Nedir? Pamuk Tohumu verimliliği?

Pamuk (Gossypium hirsitum), ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından anavatanı Hindistan olan kültürü yapılan bir bitki türü. Pamuk bitkisi kök, sap, yaprak, çiçek ve tohumdan oluşmaktadır. Tür ve varyetesine göre 60-120 cm, ağaç halinde olanlar ise 5-6 m. boylanabilir. Pamuk 30-100 cm. derine, 50-80 cm yanlarına uzanan kazık köke sahiptir. Toprak yüzeyinin 8-10 cm. altında ilk yan kökler meydana gelir. Bunlar yatay olarak büyürler. Yan köklerin sayıları 3-4 tanedir. Her biri tekrar dallanarak etrafa yayılır. Epidermis hücrelerinin dışa doğru uzaması ile sayısız emici tüyler meydana gelir. Genel olarak kök toprakta dik olarak ya da bir süre sonra zigzag çizerek devam eder. Uygun koşullarda kök uzunluğu 1.5 m.’ye kadar ulaşabilir. Pamuk bir yıllık bitkidir. İlkbaharda ekilir. Pamuk bitkisinin boyu 1-1,5 m.’ye kadar uzar, 50-60 günden sonra açık pembe veya sarı renklerde çiçek açar.

Bu çiçekler kuruyup döküldüğünde, küçük koyu yeşil, piramit şeklinde ve ceviz büyüklüğünde bir tohum zarfı (koza) oluşur. Kozaların içinde 16-60 kadar tohum bulunur. Koza adı verilen bu tohum zarfının olgunluğa erişme süresi içinde, tohumlar üzerinde uzun ve ince lifler oluşur. Her bir tohum üzerinde 10.000-20.000 kadar lif vardır. Lifler kapalı kozanın içinde sıkışık halde olgunlaşırken kıvrımlarını da kazanmaya başlar. Koza içindeki liflerin uzaması ile koza hacmi yetersiz kalır ve koza çatlar ve açılır. Pamuk tohumları üzeri elyaf kaplı olduğu halde açığa çıkar. Lifler, sıcak havanın etkisiyle su kaybeder ve birbirine yapışmış olan lifler kabararak kozanın açılmasını sağlar.

Pamuk çeşitleri

Türkiye’de yetiştirilen pamukların tamamı orta lifli pamuklar olup birçok çeşidi kullanılmaktadır. Yaygın olanları; Akala, Stoneville 453, Carolina Quin, Çukurova 1518, Sayar 314, Nazilli 84, Nazilli 87, Maraş/Erşan 92, Ege 7913 Carmen, Flora, Celia, Candia, Julia, Beyaz Altın 119, BA308, Diamond çeşididir.
İki çeşit çırçır makinesi vardır:
Merdaneli veya toplu çırçır makinesi (Rollergin),
Testereli çırçır makinesi (Sawgin),
Testereli çırçır makinesiyle elde edilen pamuklar, merdaneli çırçır makinesine göre daha randımanlıdır(temizdir). Çırçırlanan pamuklar preselenip balyalar haline getirilerek iplik fabrikalarına yollanır. Balya ağırlıkları Türkiye için 200–300 kg arasında değişir. Geriye kalan tohumların üzerindeki linterler (tohum üzerindeki küçük kısa tüycüklere denir) ayrılarak, yapay ipek yapımında kullanılır. Pamuk tohumları yağ bakımından da çok zengindir. Pamuk yağı üretilerek yağı alınmış tohumlar, hayvan yemi olarak kullanılır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir